Zakończenie projektu

Inauguracja Łaźni Łańcuszkowej. Fot. A. Lasko

Prace związane z rewitalizacją Łaźni Łańcuszkowej finalnie dobiegły końca.

Numer umowy o dofinansowanie UDA-RPSL.06.02.01-00-067/10-05
Całkowita wartość projektu: 12 828 963,26 PLN
Koszt kwalifikowalny projektu: 8 818 461,37
Kwota dofinansowania: 6 600 618,33 PLN

Rzeczowe zakończenie projektu 2015-10-24
Termin zakończenia finansowej realizacji: 30.10.2015

Wykonane w ramach projektu niezbędne prace budowlane oraz zakup wyposażenia umożliwią wznowienie działalności zabytkowej Łaźni, która od tej pory służyć będzie turystom odwiedzającym Sztolnię Królowa Luiza oraz gościć wydarzenia kulturalne i komercyjne. Już 7 i 8 listopada 2015 w sali centralnej Łaźni zostaną wystawione dwa spektakle teatralne: "Synek" i "Frelki".

Inauguracja Łaźni Łańcuszkowej

125 lat historii śląskiego górnictwa ukrytej w historycznych łańcuszkach, ceramicznych kafelkach i czerwonej cegle. Położona nieopodal centrum Zabrza Łaźnia Łańcuszkowa kopalni „Królowa Luiza" po rewitalizacji zmieniła się nie do poznania - od 24 października jej trzy zabytkowe sale wypełni turystyka, kultura i gastronomia.

Zabrzańska łaźnia została wybudowana w 1890 roku i była pierwszym tego typu obiektem na Górnym Śląsku. Jeszcze do lat 20. XX wieku zdecydowana większość kopalń nie posiadała łaźni, a górnicy po zakończonej szychcie zażywali kąpieli dopiero po powrocie do domu. Budynek służył górnikom jako zaplecze socjalne i składał się łaźni oraz szatni z charakterystycznymi hakami na łańcuchach, na których zostawiano odzież oraz rzeczy osobiste. We wnętrzu częściowo zachowała się oryginalna ceramika, system natrysków, a także fragment szatni z hakami i łańcuszkami.

Łaźnia przez ostatnie dekady popadała w ruinę, bowiem „Królowa Luiza" już od lat nie wydobywała węgla. Życie do jednej z największych śląskich kopalń zaczyna wracać dzięki Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, które realizuje w tym miejscu projekt Sztolni Królowa Luiza. Kompleks Sztolni obejmuje zarówno budynki, wyrobiska kopalni „Królowa Luiza" jak i Główną Kluczową Sztolnię Dziedziczną – najdłuższą sztolnię w europejskim górnictwie węglowym, która już wkrótce zostanie udostępniona do zwiedzania. Łaźnia Łańcuszkowa będzie miejscem, w którym turyści zakupią bilet i pobiorą kaski w oczekiwaniu na zwiedzanie Sztolni.

W ramach rewitalizacji łaźni wykonano m.in. remont dachu, przeprowadzono renowację elewacji zewnętrznej, wymieniono okna i drzwi oraz wzmocniono fundamenty budynku. Wnętrze zostało gruntownie uporządkowane i odnowione, pojawiły się betonowe posadzki i nowe oświetlenie, odrestaurowano zabytkową cegłę oraz stuletnią ceramikę ścienną i podłogową. Projekt przewidział także zakup multimediów, wyposażenia meblowego oraz zaplecza gastronomicznego. Uporządkowanie terenu wokół łaźni i podświetlenie zewnętrznej elewacji sprawiło, że obiekt wygląda teraz okazale zarówno dniem, jak i nocą.

Ilość przestrzeni skrytej w Łaźni może zaskakiwać. Trzy potężne sale – łańcuszkowa, ekspozycyjna i restauracyjna to ponad tysiąc dwieście metrów kwadratowych powierzchni użytkowej. Dzięki wydzielonym przestrzeniom nic nie stoi na przeszkodzie, by jednocześnie oprócz przyjmowania turystów i prowadzenia restauracji w Łaźni odbywały się koncerty, spektakle teatralne czy wystawy muzealne.

Unikatowy zabytek zostanie w pełni wykorzystany w momencie otwarcia podziemnych tras turystycznych Sztolni Królowa Luiza i ma szansę stać się perłą śląskiej turystyki industrialnej. Łaźnię można zwiedzać już teraz w ramach wycieczki po naziemnej strefie Sztolni. Jej inaugurację uświetni wystawa czasowa kolekcji obrazów śląskiego malarstwa naiwnego, prezentująca dzieła m. in. Marka Idziaszka, Andrzeja Marcola czy Czesława Fojcika.

Budowa zakończona, czas na wyposażenie

Najcięższe roboty związane ze strefą naziemną Sztolni Królowa Luiza dobiegły końca. W piątek, 12 czerwca zakończyły się prace budowlane w budynku Łaźni Łańcuszkowej wraz z zagospodarowaniem otaczającego terenu, zjazdem z ul. Wolności oraz powietrzną kładką dla pieszych. Obiekt wygląda okazale zarówno dzień, jak i nocą, kiedy to można podziwiać oświetloną elewację Łaźni od strony ulicy Wolności.

Do końca września potrwają prace związane z doposażaniem obiektu m.in. w niezbędny sprzęt AV, meble i wyposażenie zaplecza kuchni. Zgodnie zawartym aneksem termin zakończenia projektu został wyznaczony na 30 września 2015.

Docelowo budynek realizować będzie funkcje kulturalne (ekspozycyjno-wystawiennicze), obsługi turystów, edukacyjne oraz funkcje towarzyszące w zakresie usług gastronomicznych. Budynek wraz z otaczającym terenem został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych poprzez usunięcie barier architektonicznych – wykonany został pomost wraz z windą, pochylnie, uchwyty itp.

Polepszeniu ulegnie także komunikacja budynku ze naziemną strefą Sztolni, który dotychczas był odcięty od pozostałych obiektów niecką parkingową. Aktualnie budynek skomunikowany jest pomostem, który łączyć będzie nie tylko ze skansenem, ale także z niecką.

Budynek Łaźni Łańcuszkowej nabiera blasku. Do tej pory wykonano m.in. remont dachu, przeprowadzono renowację elewacji zewnętrznej, wymieniono okna i drzwi oraz wzmocniono fundamenty budynku. Zgodnie z planem prace budowalne w Łaźni mają zakończyć się w połowie maja. Praktycznie gotowa jest już naziemna kładka wiodąca od Łaźni wprost na teren naziemnej strefy Sztolni. Jej odbiór końcowy nastąpi łącznie z odbiorem całej inwestycji związanej z Łaźnią Łańcuszkową. Przewidywany termin zakończenia realizacji projektu -zgodnie z aneksem nr 3 do umowy o dofinansowanie projektu UDA-RPSL.06.02.01-00-067/10-03 - przypada na dzień 30.06.2015.

Front i widok z antresoli w Łaźni Łańcuszkowej. Fot. Kopalnia Guido

Naziemna kładka wiodąca w kierunku strefy naziemnej Sztolni. Fot. Kopalnia Guido

Powietrzna kładka już jest na swoim miejscu

Nad niecką parkingową została rozpostarta naziemna kładka, łącząca łaźnię łańcuszkową (przyszłe centrum obsługi ruchu turystycznego) z naziemną częścią Sztolni Królowa Luiza. Na wykonaną ze stali kładkę z poziomu parkingu będzie można wejść po schodach oraz wjechać windą. 

Ruszyły prace w łaźni łańcuszkowej. Naziemna część kompleksu Sztolni nabiera blasku!

Widok na łaźnię i plac budowy pomostu od strony kopalni Królowa Luiza

Przystąpiono do części wykonawczej projektu łaźni łańcuszkowej - ruszyły prace związane z rewitalizacją łaźni i budową pomostu łączącego budynek z pozostałą częścią kompleksu Sztolni. Obecnie trwają prace mające na celu konserwację zabytkowych elementów łaźni, a także uprządkowanie jej wnętrza. Zdemontowane zabytkowe wyposażenie obiektu zostanie poddane renowacji - pierwotnego blasku nabiera także ceramika ścienna i podłogowa.

Ceramika z łaźni łańcuszkowej przed i po renowacji 

Większe dofinansowanie dla łaźni łańcuszkowej

Zgodnie z decyzją IZ RPO WSL zwiększeniu uległa wartość dofinansowania, jaka została przyznana dla projektu pn. "Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej - Skansen Górniczy Królowa Luiza w Zabrzu, etap II - Rewitalizacja budynku łaźni łańcuszkowej". Powyższe wiąże się ponadto ze zmianą wartości oraz zakresu rzeczowego projektu.

Zdjęcia obiektu – stan przed realizacją:

Podpisano umowę z Wykonawcą prac w zakresie rewitalizacji budynku łaźni łańcuszkowej!

Dnia 17.12.2013 r. Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu podpisało umowę na przygotowanie projektu wraz z wykonaniem robót budowlanych w zakresie rewitalizacji budynku łaźni łańcuszkowej na cele na cele kulturalne (ekspozycyjno-wystawiennicze), obsługi turystów, edukacyjne oraz funkcje towarzyszące w zakresie usług gastronomicznych.
Wykonawcą umowy jest konsorcjum firm:
- Tomasz Konior prowadzący działalność gospodarczą KONIOR STUDIO - Partner Konsorcjum,
- Konior Firma Projektowo Budowlana Sp. J. - Partner Konsorcjum,
- Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego S.A. - Lider Konsorcjum.
W chwili obecnej trwają prace projektowe. Przewidywany termin pozyskania pozwolenia na budowę oraz przystąpienia do drugiej części umowy przewidziano na koniec maja 2014 r.

źródło: Opracowanie własne Wykonawcy

Europejski Ośrodek Kultury Technicznej i Turystyki Przemysłowej - Skansen Górniczy Królowa Luiza w Zabrzu, etap II - Rewitalizacja budynku łaźni łańcuszkowej

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007 - 2013. Priorytet VI Zrównoważony rozwój miast, Działanie 6.2 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych, Poddziałanie 6.2.1 Rewitalizacja – duże miasta
Umowa o dofinansowanie nr UDA-RPSL.06.02.01-00-067/10-00 wraz z późn. zm. została podpisana dnia 2012-06-15

Opis projektu

Przedmiotem projektu jest przebudowa i zmiana sposobu użytkowania budynku dawnej łaźni łańcuszkowej - poprzemysłowego obiektu oraz jego adaptacja na cele muzealne, kulturalne, turystyczne i edukacyjne.

Budynek dawnej łaźni łańcuszkowej był jednym z obiektów Kopalni „Królowa Luiza", który powstał w 1791 roku, jako pierwszy zakład państwowy na Górnym Śląsku, na początku procesu industrializacji tego regionu w XIX i XX wieku. Dawniej budynek ten stanowił główne zaplecze „socjalne" kopalni.

Planowana w ramach niniejszego projektu przebudowa pozwoli na przywrócenie oryginalnej przestrzeni wewnętrznej budynku oraz wzbogaci go o nowe funkcje,
w tym m.in.:
- funkcję gastronomiczną (restauracja z zapleczem gastronomicznym
i socjalnym),
- funkcję ekspozycyjno-wystawienniczą (funkcje kultury),
- funkcję turystyczną (umiejscowienie w budynku punktu obsługi turysty).
W ramach projektu przeprowadzone zostaną również prace mające na celu dostosowanie budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz prace w zakresie uporządkowania przyległego do budynku terenu.
W wyniku realizacji projektu potencjał budynku zostanie w pełni wykorzystany – obiekt zostanie przygotowany do pełnienia ważnej roli nowoczesnej instytucji kultury, gdzie działalność turystyczna i kulturalna będą się wzajemnie uzupełniać.

Realizacja projektu: 2012 - 2014

Informacje źródłowe na temat Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 znajdują się na stronie www.rpo.slaskie. Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego – realna odpowiedź na realne potrzeby