GuidoSztolnia 1

logo1logo-woj-lskieLogo UE z napisem 600x196

 
Barbara z
 

Dnia 22 października 2018 roku w Teatrze Stanisławowskim w Łazienkach Królewskich w Warszawie odbyła się III Gala Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.

W jej trakcie Pani dr hab. prof. IH PAN Magdalena Gawin, Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków oraz Pan Bartosz Skaldawski p.o. Dyrektora NID uroczyście wręczyli przedstawicielom depozytariuszy dyplomy potwierdzające wpisanie zjawisk kulturowych na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Pośród wyróżnionych zjawisk znalazła się także Barbórka górników węgla kamiennego na Górnym Śląsku, wpisana na listę w lipcu tego roku. Dyplom w imieniu wszystkich depozytariuszy odebrali przedstawiciele Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu - Dyrektor Bartłomiej Szewczyk, Leszek Żurek, Włodzimierz Regulski i Eugeniusz Kuchta. W Gali wzięła również udział grupa górników – aktywnych depozytariuszy z terenu nie tylko Zabrza ale i Rybnika, Rudy Śląskiej, Bytomia i Radzionkowa.

 

Starania o wpisanie Barbórki na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego rozpoczęły się w 2017 roku. Była to inicjatywa grup zaangażowanych w organizację obchodów. Rolę koordynatora przyjęło Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.

21 kwietnia 2018 roku w budynku Łaźni Łańcuszkowej w Zabrzu odbyło się uroczyste spotkanie depozytariuszy tradycji połączone z prezentacją przygotowanego wniosku. Uczestniczyło w nim ponad 200 osób reprezentujących różne grupy kultywujących te tradycje: górników, przedstawicieli duchowieństwa, pracodawców górniczych, stowarzyszeń, samorządów. Spotkanie zakończyło się uroczystym podpisaniem wniosku przez przedstawicieli poszczególnych grup.

 

W imieniu górników podpisał je Pan Jan Widera, w imieniu właścicieli, dyrekcji i zarządów kopalń oraz firm górniczych – Grzegorz TobiszowskiSekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, Adam Mirek Prezes Wyższego Urzędu Górniczego oraz Piotr Bojarski Wiceprezes PGG, w imieniu duchowieństwa kościoła lokalnego wniosek sygnowali ks. Abp Wiktor Skworc Metropolita Katowicki oraz Ks. Marian Niemiec Biskup Diecezji Katowickiej kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, w imieniu związków zawodowych swój podpis złożył Jarosław Grzesik wówczas pełniący funkcję Przewodniczącego Sekcji Krajowej Górnictwa Węgla Kamiennego NSZZ "Solidarność", ostatnią grupę : członków stowarzyszeń oraz samorządów lokalnych reprezentowali Józef Dubiński – prezes SITG oraz Małgorzata Mańka-Szulik – Prezydent Miasta Zabrze. 

 

W imieniu Miasta Zabrze i Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu dziękujemy wszystkim depozytariuszom zaangażowanym w kultywowanie tej pięknej tradycji. Wpis wieńczy podjęte wspólnie starania o uznanie Barbórki za cenny element niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Jesteśmy głęboko przekonani, że nie byłoby to możliwe bez Państwa zaangażowania.

 

Zakończył się zatem pierwszy etap starań o nobilitację górniczego święta. Kolejnym krokiem, związanym z jego ochroną będzie wdrożenia planu działań podtrzymujących żywotność i służących ochronie. Jedną z instytucji aktywnie działających na tym polu będzie Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.

 

Wpis na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego otwiera drogę do starań o wpisanie jej na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO. Warto podkreślić, że w październiku tego roku odbyło się w Zabrzu spotkanie Europejskiej Sieci Muzeów Górnictwa Węglowego, w trakcie którego omawiano tą inicjatywę i pomysł dalszych działań w tej sprawie spotkał się z ogromnym zainteresowaniem.

 

Rozpoczynamy więc kolejny etap prac, mamy nadzieję, że spotkamy się z podobnym wsparciem Państwa – depozytariuszy jak w trakcie starań o wpisanie Barbórki na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

 
Barbrka wpis
 
 
 
2018 10 22 MGW Barborka Warszawa ZAWA6461
 fot. Łukasz Zawada
 
Opis górniczego święta zamieszczony Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa brzmi:
 
„Barbórka jest zwyczajem dorocznym i obyczajem świątecznym grupy zawodowej górników węgla kamiennego na Górnym Śląsku praktykowanym od początku XIX wieku do chwili obecnej. Obchodzona 4 grudnia, w dniu wspomnienia św. Barbary, wpisała się w przestrzeń kulturową regionu dzięki przekazom pokoleniowemu i środowiskowemu. Stanowi nieodłączny element górniczej tożsamości pielęgnowany przy współudziale właścicieli, dyrekcji i zarządów kopalń, lokalnych parafii oraz stowarzyszeń, których przedstawiciele są aktywnymi uczestnikami obchodów.
 
Uczestnictwo w uroczystościach daje górnikom nie tylko poczucie wspólnoty, ale także godności zawodowej, bowiem Barbórka ma wymiar zarówno duchowy, jak i zawodowy. Charakteryzuje się więc silnymi walorami wspólnototwórczymi. Jest to szczególnie ważne dla pracowników kopalń węgla kamiennego, bowiem od okresu gwałtownej industrializacji, od ok. 1850 roku do lat 70. XX w. liczebność wspólnoty opierała się w znacznym stopniu na ruchach migracyjnych. Wspólne świętowanie wspomagało zarówno włączenie się w zasięg wartości charakteryzujących tę grupę, a także wspierało kształtowanie się więzi międzyludzkich, co w przypadku górników stale przebywających w warunkach zagrożenia życia, jest niezmiernie istotne. Święto ma także wymiar ponadkonfesyjny.
 
Obchody Barbórki nigdy nie wygasły, pomimo licznych zagrożeń wynikających ze ścisłego związku przemysłu z ekonomią i polityka. Zwyczaj ten był często praktykowany wbrew oficjalnej linii politycznej, co świadczy o sile przekazu środowiskowego. Jednocześnie zarządzający kopalniami oraz sami górnicy dokonali selekcji niektórych elementów Barbórki, które wdrażano w okresie rządów totalitarnych. Wybrane przez grupę tradycje są pielęgnowane od XIX wieku. Barbórka ma także szersze, regionalne oraz ponadregionalne znaczenie, jest rozpoznawalna poza Górnym Śląskiem”.
 
2018 10 22 MGW Barborka Warszawa ZAWA6155
fot. Łukasz Zawada

 

IMG 20181019 101036 13

 

W piątek 19.10.2018 odbyły się w murach Muzeum Górnictwa Węglowego po raz pierwszy Senioralia, pt.: „Wiek to tylko cyfra – senior, a turystyka”.

 

Mieliśmy zaszczyt gościć 70 gości, reprezentantów Zarządów Uniwersytetów Trzeciego Wieku oraz Związku Emerytów i Rencistów z całego Śląska.

 

Program wydarzenia został skonstruowany tak, by pogodzić dwa odległe bieguny aktywności, tj. część wykładową oraz panel turystyczny podczas konferencji.

 

W pierwszej części głos zabrali: Krystyna Męcik, członki Śląskiej Rady ds. Seniorów z referatem na temat Senior, a turystka, sport i rekreacja, następnie Antoni Wilgusiewicz, Prezes Katowickiego Klubu Miłośników Historii i Kultury Lwowa, który opowiedział o Spotkaniu ze Lwowem, na koniec panelu wykładowego głos zabrał Bogdan Froń – Przewodnik MGW, który przybliżył uczestnikom konferencji Turystykę podziemną.

 

Po wysłuchaniu ciekawych referatów, wszyscy uczestnicy udali się na zwiedzanie Sztolni Królowa Luiza, po powrocie z podziemi zapewnili, że jeszcze do nas wrócą ;)

 

IMG 20181019 110316 15

 

 

Wystawa MGW

 

Zapraszamy na niezwykłą wystawę: Stulecie amatorskiego ruchu plastycznego w województwie śląskim 1918-2018.

 

WERNISAŻ 18. 10. 2018 Stadion Arena-Zabrze, wejście przez recepcję VIP. Wstęp wolny.

 

Każdy jubileusz jest okazją do świętowania. Zwłaszcza zaś taki. W maju tego roku minęło bowiem  sto lat od założenia w Lipinach przez Juliusza Marcisza (1898–1978) Związku Lubowników Sztuki Zastosowanej – organizacji skupiającej wielbicieli i twórców malarstwa amatorskiego. Było to pierwsze tego typu stowarzyszenie Górnym Śląsku. .Rocznica  jest okazją do uczczenia artystów oraz instruktorów i opiekunów prowadzących grupy twórców, które działały na terenie województwa śląskiego w okresie ostatnich stu lat. 

 

Organizatorzy wystawy starali się pokazać dorobek jak największej liczby amatorskich grup plastycznych – tak historycznych, jak i współczesnych – poprzez prace ich członków.  Zaprezentowano  ich czterdzieści sześć, gromadząc  ok. 400  dzieł.  Ekspozycja ukazuje różnorodność technik, poziomów artystycznych i podejmowanych tematów. Obejmuje malarstwo (reprezentowane najliczniej), grafikę, fotografikę, rzeźbę, oraz rzemiosło artystyczne.  Jest to w Zabrzu wyjątkowy pokaz, nigdy dotąd przedstawiano tak szerokiej reprezentacji twórców.

 

Kurator odważył się na zabieg niekonwencjonalny. Oddał głos żyjacym artystom, powierzając im wybór własnych  dzieł i czyniąc ich tym samym współautorami ekspozycji.  Dzięki temu możemy podziwiać żywy, autentyczny i fascynujący świat wyobraźni twórców intuicyjnych.   W przypadku grup nieistniejących  reprezentatywnego wyboru, poprzedzonego kwerendą w śląskich muzeach  dokonał sam.

 

Mamy nadzieję, że niniejsza wystawa nie tylko przybliży  sztukę nieprofesjonalną, która ma na Górnym Śląsku ponad stuletnią tradycję, ale przede wszystkim wzbudzi zainteresowanie tą twórczością. Dzieła artystów samorodnych – powstałe z potrzeby serca – są obrazem samego Śląska i jego mieszkańców oraz przeobrażeń tego regionu i z tego też powodu warto je zobaczyć. Zachęcamy zatem do artystycznej podróży, życząc niezapomnianych wrażeń.

 

Wystawa ze zbiorów prywatnych autorów, kolekcjonera Stanisława Gerarda Trefonia, Muzeum Miejskiego im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej oraz Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.

 

 

Organizatorzy:

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu

 

Współorganizatorzy:

Arena Zabrze-Stadion im. Ernesta Pohla

Górnik Zabrze

Galeria Szyb Wilson

Stowarzyszenie Barwy Śląska

Kolekcja Barwy Śląska

 

Patroni honorowi:

Prezydent Miasta Zabrze Małgorzata Mańka-Szulik

Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa

 

Patroni medialni:

TVP Katowice

Głos Zabrza i Rudy Śląskiej

Wystawa czynna od 19. 10. 2018 do 30. 11. 2018 roku z wyjątkiem 01. 11. 2018 r.

 

Godziny otwarcia:

Wtorek 10.00-15.00

Środa 10.00-15.00

Czwartek 12.00-17.00

Piątek 10.00-15.00

Sobota 10.00-15.00

Niedziela 12.00- 17.00

Wstęp wolny!

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

w ramach programu Dziedzictwo kulturowe, priorytet Wspieranie działań muzealnych

 

Wystawa MGW

 

Zapraszamy na wspólne zwiedzanie.

 

20.10.2018 czyli w najbliższą sobotę Muzeum Górnictwa Węglowego i Klub Górnik Zabrze zapraszają na zwiedzanie wystawy i wycieczkę po strefie VIP Stadionu Areny Zabrze.

 

44381662 284881839030803 7919978569235693568 n

 

Każdy uczestnik otrzyma niespodziankę od klubu. Liczba miejsc ograniczona.

 

Zaplanowano dwie tury zwiedzania:

- Pierwszą o godzinie 11:00

- Drugą o godzinie 12:30

 

Chętni proszeni są o przybycie nie później jak 10 minut przed rozpoczęciem zwiedzania.

 

44328513 334719940628542 5259401923143925760 n

 

Organizatorzy:

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu

 

Współorganizatorzy:

Arena Zabrze-Stadion im. Ernesta Pohla

Górnik Zabrze

Galeria Szyb Wilson

Stowarzyszenie Barwy Śląska

Kolekcja Barwy Śląska

 

Patroni honorowi:

Prezydent Miasta Zabrze Małgorzata Mańka-Szulik

Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa

 

Patroni medialni:

TVP Katowice

Głos Zabrza i Rudy Śląskiej

Wystawa czynna od 19. 10. 2018 do 30. 11. 2018 roku z wyjątkiem 01. 11. 2018 r.

 

Miejsce zbiórki: Recepcja VIP Stadionu Arena Zabrze

Serdecznie zapraszamy.

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

w ramach programu Dziedzictwo kulturowe, priorytet Wspieranie działań muzealnych

***

„Smoki w sztuce śląskiej” – 6.11.2018 9:00 i 10:30

IMG 20181106 113418

IMG 20181106 094735

 

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu zaprasza na seminarium naukowe pn.

 

"Nie tylko kopalnia.
Fenomeny kultury górników kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku realizowane w czasie wolnym – trwanie i zmiana"

 

Kiedy: 16-17 października 2018
Gdzie: Sztolnia Królowa Luiza, strefa naziemna przy szybie Carnall, Hala sprężarek, ul. Wolności 410, Zabrze

 

ORIENTACYJNY PROGRAM SPOTKANIA:

 

wtorek, 16 października 2018
  9.00 – 9.10 – Otwarcie seminarium, Beata Piecha-van Schagen
  9.10 – 9.30 – Dziedzictwo niematerialne, Agnieszka Przybyła-Dumin

 

Wystąpienia
  9.30 –  9.50 – Ogrodnictwo i hodowla w życiu rodzin górniczych na przykładzie Giszowca i Nikiszowca, Joanna Tofilska
  9.50 – 10.10 – Aktywność sportowa, Antoni Steuer
10.10 – 10.30 – Aktywność związkowa i organizacyjna XIX/XX w., Bernard Linek
10.30 – 10.50 – Czas wolny w III Rzeszy, Sebastian Rosenbaum
10.50 – 11.10 – przerwa kawowa
11.10 – 11.30 – Czas wolny w okresie PRL, Bogusław Tracz
11.30 – 11.50 – Konspiracja w 1980 r. jako czas wolny, Jan Jurkiewicz
11.50 – 12.10 – Z kopalnią lub wbrew niej - udział zakładów w organizacji czasu wolnego górnośląskich górników, Piotr Rygus
12.10 – 12.30 – Amatorski ruch artystyczny, Agnieszka Mueller
Dyskusja i lunch

 

środa, 17 października 2018
 9.00 – 9.20 – Otwarcie seminarium, Dorota Świtała-Trybek

 

Wystąpienia
  9.20 –   9.40 – Tradycja w nowoczesności, Anna Grabińska-Szczęśniak
 9.40 – 10.00 – Górnicy jako strażnicy historii i tradycji przemysłu wydobywczego na Górnym Śląsku, Piotr Rygus
10.20 – 10.40 – Kultura współczesna, kultura popularna – górnicza, Konrad Kołakowski
10.40 – 11.00 – Stosunek rodziny i społeczności lokalnej do realizowanych form czasu wolnego, Grzegorz Odoj
11.00 – 11.20 – przerwa kawowa
11.20 – 11.40 – Górnicy-górale-rolnicy, Paulina Mokwa
11.40 – 12.00 – Artyści – wyzwolenie dziedzictwa, Klaudia Nowak-Maśko
12.00 – 12.20 – Poeci i pisarze, D. Świtała-Trybek (UO), B. Piecha-van Schagen
12.20 – 12.40 – omówienie filmów, Wanda Rajman
12.40 – 13.00 – omówienie warsztatów plastycznych, Ewa Kokot
Dyskusja i lunch

 

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

mkidn 01 cmyk

logo1MK1Program regionalnyInnowacyjna GospodarkaUnialogo3logo4Nowe PK YT q fortum 125.100 05  PGG gornik zabrze g Grnik ZabrzeGZM 2POT 2017 2  famur logo logo rs

WWW 4logo skrconelogo weglokokslogo 100x100

 

 

 

Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu jest instytucją kultury Miasta Zabrze współprowadzoną przez Samorząd Województwa Śląskiego.

Używamy ciastek.

Nasza strona internetowa używa plików cookies, które umożliwiają i ułatwiają Ci korzystanie z jej zasobów. Dzięki nim możemy indywidualnie dostosować stronę do Twoich potrzeb. Możesz zaakceptować nasze Ciasteczka lub wyłączyć je w przeglądarce.